۶۰۰ هزار جملهای که پیامبر (ص) در ۶ بند به امام علی (ع) آموخت
حضرت پیامبرگرامی اسلام (ص) فرمود:
اى على ۶۰۰ هزار گوسفند مىخواهى یا ۶۰۰ هزار دینار یا ۶۰۰ هزار جمله؟
حضرت امیرالمؤمنین(ع)عرض کرد: اى رسول خدا! ششصد هزار جمله.
پیامبر(ص) فرمود: [آن]۶۰۰ هزار جمله را در شش جمله جمع (خلاصه) مىکنم:
۱ـ هرگاه دیدی مردم به فضایل و
مستحبات میپردازند، تو به کامل کردن واجبات بپرداز؛
یا علیُّ إذا رَأیتَ
الناسَ یَشتَغِلُونَ بالفَضائلِ فاشتَغِلْ أنتَ بِإتمامِ الفَرائضِ.
۲ـ
هرگاه دیدی مردم سرگرم دنیایند، تو سرگرم آخرت شو؛
و إذا رَأیتَ الناسَ
یَشتَغِلُونَ بِعَمَلِ الدنیا فاشتَغِلْ أنتَ بعَمَلِ الآخِرَةِ.
۳ـ
و هرگاه دیدی مردم به عیبهای دیگران میپردازند، تو به عییبهای خودت
بپرداز؛
و إذا رأیتَ الناسَ یَشتَغِلونَ بِعُیوبِ الناسِ فاشتَغِلْ أنتَ
بِعُیوبِ نفسِکَ.
۴ـ و هرگاه دیدی مردم به آراستن دنیا میپردازند،
تو به زینت دادن آخرت بپرداز؛
و إذا رَأیتَ الناسَ یَشتَغِلونَ بتَزیینِ
الدنیا فاشتَغِلْ أنتَ بتَزیینِ الآخِرَةِ.
۵ـ و هرگاه دیدی مردم
به زیادی عمل میپردازند، تو به خالص کردن عمل بپرداز؛
و إذا رَأیتَ الناسَ
یَشتغِلونَ بکَثرَةِ العَمَلِ فاشتَغِلْ أنتَ بصَفوَةِ العَمَلِ.
۶ـ
و هرگاه دیدی مردم به خلق متوسل میشوند، تو به خالق متوسل شو .
و إذا رَأیتَ الناسَ یَتوسَّلُونَ بالخَلقِ فَتَوَسَّلْ أنتَ بالخالِقِ.
(میزان الحکمه ج3ص2403)