گفتگو با حجت الاسلام مصباحی مقدم در خصوص FATF
مصباحی مقدم: اتفاقا برای بنده نیز شبهه شده بود. آقای کدخدایی اعلام کرده بود اصلاحاتی که در برخی از بندهای لایحه مربوط به پولشویی مصوبه مجلس شورای اسلامی بود توسط شورای نگهبان به تصویب رسید نه بندهای مرتبط با لوایح چهارگانه کارگروه FATF. ولی بسیاری از رسانه‌ها به اشتباه اعلام کردند که مصوبه شورای نگهبان درباره لوایح چهارگانه مرتبط با FATF بوده است. آنچه که آقای کدخدایی در مصاحبه خود اعلام کرد این بود که لوایح مرتبط با FATF در حال بررسی در شورای نگهبان است و هنوز این شورا در این‌باره اعلام نظر نکرده است.
سؤال: اخیرا نامه‌ای از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام با امضای آقای رضایی نوشته شده بود که در بند 5 این نامه به صراحت اعلام شده که fatf تمامی افرادی که فعالیت اقتصادی انجام می‌دهند را شناسایی میکند که این خلاف قانون داخلی کشور است. با این اوصاف لوایح چهارگانه مرتبط با FATF چه خطراتی برای اقتصاد ما دارد؟
* نظارت بر اقتصاد ایران توسط رژیم صهیونیستی و عربستان در صورت پیوستن به FATF
مصباحی مقدم: آنچه از FATF به دست می‌آید این است که قصد دارد نوعی نظارت بیرونی از فعالیت اقتصادی کشورها داشته باشد. ظاهر آن این است که این فعالیت‌ها منتهی به تامین مالی ترورسیم و یا درآمدهای ناشی از قاچاق سلاح و یا قاچاق انسان و پولشویی نشود و کشورها را براساس ریسک اقتصادی آنها رده بندی میکند. کشورهایی هستند که در رده A رتبه بندی می‌شوند که به اعتقاد این کارگروه هیچ ریسکی برای سرمایه‌گذاری ندارند. به همین ترتیب کشورهای هستند که دارای رده B هستند که هنوز به نقطه نهایی کاهش ریسک نرسیده‌اند. کشورهایی نیز در رده D قرار می‌گیرند که از نظر ریسک اقتصادی در مرتبه ریسک بالا به شمار می‌آیند.
این تقسیم بندی‌ها بر سرمایه‌گذاری خارجی کشورهای مدنظر با سایر کشورها به شکل مستقیم تاثیر می‌گذارد. ظاهر این کارگروه و قوانین آن بسیار قشنگ است ولی کشورهای متعهد به این کارگروه را با خطرات جدی روبرو خواهد کرد چراکه هیئت موسس این کارگروه شامل 7 کشور صنعتی جهان هستند که به نوعی برای خود، باشگاهی به عنوان باشگاه کشورهای پیشرفته صنعتی تشکیل داده‌اند و بنای آنها این است که نوعی ممیزی نسبت به سایر کشورها ایجاد کرده و در این ممیزی کشورهایی که از نظر سیاسی همراه و هم‌پیمان آنها محسوب می‌شوند را در رتبه‌های بالای این کارگروه قرار می‌دهند، حتی اگر این کشورها دارای سیستم اقتصادی فاسد باشند که از جمله این کشورهای می‌توان به عربستان اشاره کرد.
هیئت موسس این کارگروه شامل 7 کشور صنعتی جهان هستند که به نوعی برای خود، باشگاهی به عنوان باشگاه کشورهای پیشرفته صنعتی تشکیل داده‌اند و بنای آنها این است که نوعی ممیزی نسبت به سایر کشورها ایجاد کرده و در این ممیزی کشورهایی که از نظر سیاسی همراه و هم‌پیمان آنها محسوب می‌شوند را در رتبه‌های بالای این کارگروه قرار می‌دهند
این کشورهای صنعتی به نوعی قصد دارند سایر کشورها را براساس معیارهای خودشان هدایت و رده بندی کنند. خطرات قوانین کارگروه FATF برای ایران از این جهت است که کشور ما انقلابی داشته و این انقلاب می‌خواهد در برابر استکبار جهانی ایستادگی کند. این کارگروه بنا دارد نظارت‌های دقیقی بر تبادلات اقتصادی کشورهای زیرمجموعه داشته باشد و بازخورد این نظارت‌ها را نیز مورد بررسی دقیق قرار دهد.
با فرستادن هیئت‌های نظارتی که حق مصاحبه و دیدار با مدیران میانی کشور را دارند، همانند اتفاقی که در مسئله هسته‌ای ایران و ترور دانشمندان هسته‌ای پیش آمد در تلاش‌اند تا با تکمیل اطلاعات از شرایط و پتانسیل‌های اقتصادی ایران، اقدام به ضربه زدن به زیرساخت‌ها و یا ترور دانشمندان این حوزه کنند.
اگر بنا باشد که ما به راحتی به FATF بپیوندیم، این دسترسی را به کشورهای تصمیم‌گیر در این کارگروه از جمله عربستان و رژیم صهیونیستی می‌دهیم که بر سیستم اقتصادی کشور نظارت کاملی داشته باشند. بعضی‌ها می‌گویند 190 کشور به این کارگروه پیوسته‌اند چه اشکالی دارد که ما نیز به آن ملحق شویم ولی نکته اینجاست که این 190 کشور شرایط ویژه‌ای که ایران در آن قرار دارد را ندارند و مورد شدیدترین تحریم‌ها قرار نگرفته‌اند و اهرم‌هایی برای اذیت و آزار آنها در دستور کار قدرت‌ها نیست. بنابراین نباید غافل باشیم از این که پیوستن به این کارگروه بدون مطالعه کافی و بدون اینکه مطمئن شویم می‌توانیم راههای نفوذ را ببندیم و جلوی سرقت اطلاعات سری کشور را بگیریم، قطعا اقدامی جاهلانه و احمقانه است.
سؤال: گروهی از کارشناسان معتقدند که FATF متمم برجام بود و زمانی که اصل برجام توسط آمریکا نقض شده دیگر نیازی نیست که به این کارگروه اقتصادی بپیوندیم تا از مواهب اقتصادی برجام بهره‌مند شویم. با این وجود چرا برخی از نمایندگان مجلس و چهره‌های دولتی اصرار دارند که لوایح 4گانه مرتبط با کارگروه FATFبه تصویب رسیده و اجرایی شود؟
مصباحی مقدم: البته می‌توان مواضع این اشخاص را حمل بر مصلحت سنجی کرد. این دوستان می‌گویند اگر ما این لوایح را به تصویب برسانیم می‌توانیم از مواهب اقتصادی آن استفاده کنیم و خودمان را از شرایطی که بهانه به دست جامعه جهانی می‌دهد خارج کنیم. این موضوع دیدن جهات مثبت و غفلت از جنبه‌های نگران کننده و جهات خطرناک مسئله است. اصولا آنچه که در مجامع بین المللی که غالبا بنیان آن توسط همین کشورهای پیشرفته صنعتی به صورت هماهنگ گذاشته شده، اتفاق می‌افتد، به شکل قطعات یک پازل است. مجموعه این پازل می‌گوید در اقتصاد جهانی یا شما جای ندارید یا اگر می‌خواهید جای داشته باشید باید معیارها و مسائلی را بپذیرید که توسط جامعه جهانی تدوین شده است.
** برخی مسئولان با همان آهنگی می‌رقصند که نظام سلطه می‌خواهد
اگر قرار بود ما به اصول و مبانی که توسط این کشورها تبیین شده پایبند باشیم، انقلاب نمی‌کردیم. چراکه رژیم شاه اصولا به دنبال همین بود که ایران جزئی از پازل اقتصاد جهانی باشد و در تامین خواسته قدرت‌های جهانی نیز به خوبی عمل می‌کرد. علت اینکه در ایران انقلاب شد این بود که ملت ایران یک ملت هشیار، بیدار و دارای مبانی و ارزش‌ها و معیارها است و برای خود معیارهایی دارد. شما اگر نگاهی به شرایط اجتماعی زمان پیش از انقلاب بیندازید می‌بینید که قشرهای مختلف مردم در برهه‌های گوناگون نسبت به سیاست‌های اقتصادی حکومت ابراز نارضایتی می‌کردند و دائما شاهد درگیری‌های داخلی میان صاحبان قدرت سیاسی و علما و توده مردم بودیم ولی پس از پیروزی‌های انقلاب عمده این درگیری‌ها از بین رفته است. البته درگیری‌های سیاسی میان سلایق مختلف سیاسی وجود دارد که امری طبیعی است.
متاسفانه پس از انقلاب اغلب دولت‌هایی که روی کار آمده‌اند آهنگ پیوستن به فرهنگ و اقتصاد غرب را در سر می‌پرورانند و مسئولان اجرایی علی رغم تاکید مقام معظم رهبری بر توجه به اقتصاد مقاومتی و سیاست گذاری در این راستا با همان آهنگی می‌رقصند که نظام سلطه می‌خواهد. بنابراین مشکلات امروز کشور در اندیشه و تفکر حاکم بر کسانی است که مدیریت اقتصادی کشور را در طی دهه‌های اخیر در اختیار داشتند که حتی پایبند به اصول اقتصادی که به شکل آکادمیک آموخته‌اند نیز نیستند.
متاسفانه پس از انقلاب اغلب دولت‌هایی که روی کار آمده‌اند آهنگ پیوستن به فرهنگ و اقتصاد غرب را در سر می‌پرورانند و مسئولان اجرایی علی رغم تاکید مقام معظم رهبری بر توجه به اقتصاد مقاومتی و سیاست گذاری در این راستا با همان آهنگی می‌رقصند که نظام سلطه می‌خواهد.
اخیرا 50 اقتصاددان مطرح کشور در بیانیه‌ای
با اشاره به مشکلات اقتصادی کشور تاکید کردند که مدیران اقتصادی کشور حتی
مطابق با اصول و مبانی علوم اقتصادی که در دانشگاه آموخته‌اند نیز عمل
نمی‌کنند. متاسفانه مسئولان اجرایی کشور در دوره‌های مختلف از یک سو
خرابکاری می‌کنند و از سویی دیگر در تلاش‌اند تا با دادن آدرس غلط،
سیاست‌های نظام اسلامی را عامل بروز کاستی‌ها معرفی کنند.