گروه بین الملل-رجانیوز:نقش نیروهای مردمی در همه جنگ ها نسبت مساوی را تشکیل می دهد و هیچ گروه نادیده گرفته نمی شود و در اکثر نبردهای مشترک با نیروهای امنیتی این نیروها مردمی هستند که خط شکن هستند که این موضوع به مهارت آنها در جنگ های خیابانی مربوط می شود.
به گزارش رجانیوز نیروهای مردمی عراق از بطن فتوای جهاد کفایی آیت الله سیستانی مرجع عالیقدر شیعه و زمانی که داعش مناطق عمده ای از عراق را عرصه تاخت و تاز خود قرار داده بود متولد شد.در این گزارش به مهم ترین گروه های تشکیل دهنده نیروهای مردمی خواهیم پرداخت.
حقوق و مزایای نیروهای مردمی
براساس آنچه که برای نیروهای مردمی در نظر گرفته شده است برای هر داوطلب رقمی بالغ بر 875 هزار دینار اختصاص یافت.بر اساس بیانیه صادره از کابینه عراق در ابتدای شکل گیری نیروهای مردمی در سال 2014 حقوق و مزایای مقرر شده برای دواطلبان مشخص شد و بر اساس آن به هر دواطلب مردمی 500 هزار دینار اختصاص یافت.همچنین به هر داوطلب حق غذای به مبلغ 125000 هزار دینار و نیز برای هر دواطلب مبلغی معادل 250000 هزار دینار ماهانه به حق ماموریت جنگی اختصاص می یابد.
بر این اساس به هر دواطلب پاداش مقرر در قانون وزارت دفاع و کشور در صورت اقدام در خور پاداش داده می شود.هر دواطلب نیروی مردمی وضعیت مشابه نظامیان در صورت زخمی شدن یا کشته شدن هر یک از آنها می یابند.بر اساس مصوبه کابینه عراق در سال 2014 حقوق و مزایای هر دواطلب به محض ملحق شدن به مراکز دواطلب مردمی برقرار می شود
گروههای تشکیل دهنده:
نیروی های مردمی عراق از صدها هزار جوان شیعی عراقی که در بیش از 42 گروه فعالیت می کنند که برخی از تشکل های بزرگی هستند که قبل از فتوای آیت الله سیستانی موجود بوده اند و برخی دیگر از تشکل های کوچکی هستند که پس از فتوا شکل گرفته اند.
*از مهمترین گروه های حشد الشعبی:
1-عصائب أهل الحق
2-سرایا طلیعة الخراسانی
3-کتائب سید الشهداء
4-حرکة حزب الله النجباء
5-کتائب حزب الله
6-سرایا السلام
7-فیلق الوعد الصادق
8-منظمة بدر - الجناح العسکری
9-لواء عمار بن یاسر
10-لواء أسد الله الغالب
11-لواء الیوم الموعود
12-سرایا الزهراء
13-لواء ذو الفقار
14-لواء کفیل زینب
15-سرایا أنصار العقیدة
16-لواء المنتظر
17-بدر-المجامیع الخاصة
18-لواء ابو الفضل العباس
19-حرکة الجهاد و البناء
20-سرایا الدفاع الشعبی
21-کتائب درع الشیعة
22-حزب الله الثائرون
23-کتائب التیار الرسالی
24-سرایا عاشوراء
25-کتائب مالک الأشتر
26-کتائب انصار الحجه
27- کتائب الدفاع المقدس
28-لواء القارعه
29-کتائب الغضب
30-لواء الشباب الرسالی
31- کتائب الامام الغائب
32-حرکه الابدال
33- کتائب الامام علی
34- جیش المختار
35- لواء الحمد
36- لواء الامام القائم
37- لواء العادیات
38- جنبش انصارالله الاوفیاء
39- لواء الحرس الخاص الخامس البتار
40-جیش الکرار
41- فرقه العباس
42- الحشد الشعبی
سازمان بدر:
در سال 1981 از سوی مجلس اعلای اسلامی عراق که در آن زمان به مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق مشهور بود به وجود آمد.موسس آن محمد باقر حکیم بود. رهبر کنونی سازمان بدر هادی العامری است. تعداد افراد سازمان بدر بیش از10 هزار نفر است از انواع سلاح ها و ادوات نظامی بهره مند است.
رهبر آن هادی العامری از مجلس اعلای اسلامی جدا شد.تعداد رزمندگان سازمان بدر 10هزار نفر تخمین زده می شود و پس از فتوای آیت الله سیستانی جوانان زیادی را زیر پرچم خود جای داد.سازمان بدر در همه نبردها با سلاح سنگینی که در اختیار دارد مشارکت کرده است.این سازمان از تجربه نظامی قوی برخوردار است زیرا فرماندهان آن سابقه مبارزاتی قوی دارند.
سازمان بدر از قدرتمندترین گروههای نیروهای مردمی است و روابط قوی با ارتش عراق دارد.سازمان بدر به نوعی توزیع کننده سلاح میان دیگر تشکل های نیروهای مردمی نیز هست.
گردان های امام علی:
شاخه نظامی جنبش العراق الاسلامیه است که از ژوئن 2014 مطرح شد و در آمرلی و طوزخورماتو و دیالی فعالیت کرده است.هدف از شکل گیری گردانهای مذکور دفاع از عراق و مقدسات شیعی است.در صفوف گردانهای امام علی از همه مذاهب و ادیان شامل سنی ، شیعی ، ترکمن و مسیحی و شبک به چشم می خورد.از رهبران آن شبل الزیدی و ابوعزرائیل است و در نبردهای جرف النصر، آمرلی و الضلوعیه نقش داشته اند.
کتائب حزب الله:
کتائب یا گردان های حزب الله پس از سقوط بغداد به دست اشغالگران آمریکایی شکل گرفت.در آن هنگام گردانهای ابوالفضل، کربلا، سجاد و زید بن علی بودند که در سال 2006 همگی تحت حزب الله عراق متحد شدند و هدف آنها مبارزه با اشغالگران آمریکایی بود.
حزب الله عراق همانند حزب الله لبنان در قالب فعالیت های خیریه و امداد رسانی و اجتماعی فعالیت می کردند.گردانهای حزب الله شورای مشورتی به نام شوری الکتائب دارد که فرماندهان نظامی مسئول طرح های نظامی هستند و در زمینه های سیاسی و رسانه ای نیز اشخاص دیگر فعالیت می کنند.
دبیر کل حزب الله ناشناس است اما به ابوکاظم معروف است.ناظر کل الکتائب آیت الله محمد السند و مسئول مالی واداری آن شیخ کمال الفرطوسی است و محمد الکعبی، عامر خواجه و مقتدی الانصاری وی را کمک می کنند.
گردان های حزب الله در مناطقی مانند بلد، سامرا و الدجیل فعالیت کرده اند.همچنین در جرف الصخر در شمال بابل و کمربندی بغداد عملیات نظامی انجام داده اند.برای هر منطقه ای مسئولی وجود دارد و جبار عبدالحسین مسئول امنیت استانها و مسئول استانهای بصره ،ناصریه، العماره و الکوت است.
مسئول گردانهای حزب الله در الرصافه بغداد با شیخ موید البهادلی است که سعد سواره، امجد الباحی، صدر الاعرجی و لیث النوری وی را کمک می کنند.
مسئول گردانهای حزب الله در الکرخ بغداد احمد السعدی است و حاجی حمید الساعدی، محمد عبدالساده، شیخ فاضل الفریش و شیخ وسام البغدادی وی را کمک می کنند.
حزب الله عراق موشک های کاتیوشا و ذوالفقار، کرار و حیدر در اختیار دارد. همچنین سلاح ای کی 47،ام 16، پی کی سی، موشک آرپی جی، قناصه های اچ اس50، بی 29، خمپاره شصت و 180 و سلاح های دیگری ضد زره و ضد هوایی در اختیار دارد.حزب الله همچنین موشک اشتر در اختیار دارند.
گردانهای حزب الله عراق به گفته جاسم الجزایری عضو هیئت سیاسی حزب الله عراق سامانه اطلاعاتی قوی در اختیار دارند.
گردانهای حزب الله در جنگ علیه داعش نقش موثری داشته اند و این نیروها از آمادگی بالا و تلاش استخباراتی قوی برخوردارند.گردانهای حزب الله در مناطق آمرلی، طوزخورماتو و مناطق غرب بغداد و تلعفر و دیگر مناطق حضور داشته اند.
کتائب حزب الله در دیالی، صلاح الدین و بابل با داعش جنگیده اند. در جرف الصخر در شمال بابل و جنوب غرب بغداد و نیز آزاد سازی آمرلی از توابع استان صلاح الدین که ساکنان آن را ترکمن های شیعی تشکیل می دهند نقش به سزایی ایفا کرده اند.
عصائب اهل الحق:
موسس آن "قیس الخزعلی" است و تعداد رزمندگان آن 10 هزار نفر تخمین زده می شود.سلاح ها و ادولت نظامی سبک و سنگین از جمله خمپاره و موشک انداز و توپخانه را در اختیار دارد.
عصائب اهل الحق شاخه ای از سپاه المهدی بود که در جولای 2006 تاسیس شد و به شکل کاملا مستقل از سپاه المهدی به ویژه پس از انحلال سپاه المهدی پس از عملیات صوله الفرسان در نوامبر 2008 عمل کرد.
فرماندهی عصائب اهل الحق را قیس الخزعلی، عبدالهادی الدراجی و اکرم الکعبی تشکیل می دهند.قیس الخزعلی از شاگردان محمد صدر پدر مقتدی صدر است و قبل از اینکه در سال 2010 آزاد شود در زندانهای آمریکایی ها بوده است.
عصائب اهل الحق از معروفترین شبه نظامیان و دومین شبه نظامیان محسوب می شوند و از تجربه بالایی برخوردارند و تنظیم نظامی محکمی دارند که مسئول نظامی شیخ لیث آنرا رهبری می کند.در آمرلی و بلد نقش قوی داشته اند و نیز در الضابطیه و جرف الصخر نیز حضور موثری ایفا کرده اند.آنها سلاح سبک و میان برد دارند و به ارتش عراق برای حمایت آتشبارهای سنگین نیاز دارند.
شاخه سوریه عصائب اهل الحق گردانهای حیدر کرار نامیده می شود و فرماندهی آن را اکرم الکعبی برعهده دارد و در حلب مستقر است.
تعداد نیروهای عصائب اهل الحق در سال 2007 حدود سه هزار نفر و در جولای 2011 حدود 10 هزار نفر تخمین زده شد.
ساختار عصائب اهل الحق عبارتند از؛
تیپ امام علی(ع) حوزه جنوب عراق استان های شیعی بابل، بصره، ذیقار، کربلا، میسان، المثنی، نجف، القادسیه و واسط.
تیپ امام کاظم(ع) مسئول حوزه غرب بغداد شامل مناطق کاظمین، الرشید، الکرخ و منطقه المنصور.
تیپ امام هادی(ع) مسئول حوزه شرق بغداد شامل شهرک صدر، بغداد الجدیده، الکراده، الرصافه و الاعظمیه.
تیپ امام عسکری(ع) مسئول حوزه مرکز عراق شامل مناطق شیعی جنوب دیالی و شهر سامرا در استان صلاح الدین و برخی مناطق شیعی نشین در نینوا و کرکوک.
تیپ حیدر کرار مسئول حوزه سوریه غالبا در جنوب دمشق و غرب حلب.
جنبش حزب الله النجباء:جنبش حزب الله النجبا در سال 2013 از عصائب اهل الحق منشق شد و اکرم الکعبی هدایت آن را برعهده دارد.وی تیپ عمار بن یاسر وابسته به العصائب را در سوریه رهبری می کند.
اعضای جنبش حزب الله هزاران نفر است که در نبردهای النباعی، الضابطیه و سامرا با سلاح های سبک و میان برد حضور داشته اند.آنها موشک های اشتر را زیاد به کار می گیرند.
گردان های سید الشهداء:
از گردانهای حزب الله همزمان با فتوای آیت الله سیستانی منشق شد و دبیر کل آن الحاج ابو علا است.حاج ابوسیف مسئول نظامی آن در سامرا به شهادت رسید.تعداد افراد گردانهای سیدالشهدا بالغ بر سه تا چهار هزار نفر است.آنها به علت خدمات اجتماعی که در عراق انجام می دهند مشهور هستند و در ناصریه، العماره و کاظمین مشهور هستند.
در نبردهای سامرا، آمرلی و الضابطیه حضوری فعال داشتند.افراد گردانهای سیدالشهدا به روشنفکری و تحصیلکرده ای مشهور هستند و از همه تخصص های نظامی که نیاز به سواد عالیه دارد برخوردارند.سلاح آنها سلاح سبک و میان برد است و هماهنگی قوی با ارتش عراق برای پوشش آتشبار سنگین دارند.
گردانهای جهاد و سازندگی:گردانهای الجهاد و البناء همزان با فتوای آیت الله سیستانی تاسیس شده است و شاخه نظامی جنبش سیاسی معروف به جهاد و سازندگی که در سال 2011 تشکیل شد هستند و از ادغام سه تشکل اسلامی، جنبش حزب الله عراق، جنبش سیدالشهدا و حزب نهضت عراق تشکیل شده است.دبیر کل کنونی آن حسن الساری و یکی از رهبران مجلس اعلای اسلامی به ریاست عمار حکیم است.
برخی این گردانهای را در واقع جایگزین سازمان بدر می دانند که تعداد افراد آن بالغ بر سه هزار نفر است و به جنگاوری مشهور و از متدین ترین رزمندگان هستند.در نبردهای الرواشد، السعدیه و الجویزرات مشارکت داشته اند و اخیرا نیز در نبرد سید غریب مشارکت داشته اند و از سلاح های سبک و میان برد استفاده می کنند و مورد حمایت آتشبار سنگین ارتش عراق هستند.
گردانهای التیار الرسالی:پس از فتوای آیت الله سیستانی به عنوان شاخه نظامی جریان الرسالی عراق شکل گرفت و دبیر کل آن شیخ عدنان الشحمانی از نمایندگان پارلمان است.الشحمانی حیات سیاسی و نظامی خود را در حزب الدعوه شروع کرد و به سبب ممانعت مقتدی صدر با حضور وی در انتخابات 2007 از سپاه المهدی جدا شد.گردانهای جریان الرسالی عراق در آزاد سازی منطقه المعامل در الکرمه فلوجه و نبرد الضابطیه با سلاح سبک و میان برد حضور داشت و این گردانها نیز نیاز به حمایت سلاح سنگین ارتش عراق دارند.
سرایا الخراسانی:
سرایا الخرسانی به عنوان شاخه نظامی حزب الطلیعه اسلامی با عنوان دفاع از مقدسات در سوریه بنا نهاده شد و رهبر کنونی آن حامد الجزایری است.تعداد رزمندگان آن حدود سه هزار نفر است و در آزاد سازی منطقه عزیز بلد که سرتیپ حمید تقوی در آن مشارکت داشت مشارکت کرده اند.در نبرد آمرلی نیز شرکت کرده اند و از سلاح سبک و میان برد استفاده می کنند و ارتش عراق از نظر سلاح سنگین آنها را پوشش می دهد.
سرایا عاشوراء:
این گردانها نیز همزمان با فتوای آیت الله سیستانی شکل گرفتند و شاخه نظامی مجلس اعلای اسلامی محسوب می شوند و تعداد افراد آن بالغ بر پنج هزار نفر است.آنها به خوبی ساماندهی شده اند و از تجارب نظامی سابق سازمان بدر برخوردارند.آنها در نبردهای بلد، الضابطیه با سلاح سبک و میان برد خود مشارکت داشته اند و از سوی ارتش عراق با سلاح سنگین حمایت می شوند.
سرایا العتبات:
این گردانها نیز پس از فتوای آیت الله سیستانی به وجود آمدند.گردانهای عتبات وابسته به مراکز شیعی عراق و افراد آن خادم این مراکز هستند.سرایا العتبات از برخی گردانهای مشهوراز جمله سرایا العتبه العباسیه(آستان حضرت عباس (ع) به رهبری شیخ میثم تشکیل شده اند که که تعداد پنج هزار نفر از آنها در نبرد جرف الصخر و سید غریب در منطقه بلد مشارکت داشتند و به سلاح سبک و میان برد مجهز هستند.آنها از نذورات شیعی عتبات بودجه مالی خود را تامین می کنند و بودجه قوی دارند.
گردانهای آستان حضرت علی(ع) به فرماندهی شیخ کریم که تعداد افراد آن هزار نفر است که به همراه گردان های آستان مقدس امام حسین(ع) که تعداد آنها نیز هزار نفر است و فرماندهی آن را شیخ مهدی بر عهده دارد در بیشتر نبردهای نیروهای مردمی مشارکت دارند
گردانهای صلح:
گروهی وابسته به جریان صدر به رهبری مقتدی صدر است که پس از سیطره داعش بر استان نینوا و مناطقی از عراق به وجود آمد.این گردانها برای دفاع از مساجد و مراقد شیعی و سنی تشکیل شد و در مناطقی مانند سامراء، دیالی، آمرلی و جرف الصخر و الاسحاقی فعالیت کرده است.
گردانهای صلح در این مناطق نقش بی بدلیلی داشت.این نیروها در واقع همان رهبران و فرماندهان سپاه المهدی و لشگر روز موعود هستند.گردانهای صلح در روز یازده ژوئن 2014 شکل گرفتند و در برخی استانها با سلاح های خود رژه رفتند.سلاح گردانهای صلح را سلاح های سبک و سنگین تشکیل می دهد.گردان های صلح از سه لشگر که هر لشگر متشکل از چهار تیپ و هر تیپ متشکل از چهار گردان و هر گردانی از گروهان های 60 تا120 نفره داوطلبان تشکیل می شود.
گردانهای صلح پس از شلیک خمپاره به مرقدهای امام هادی و امام حسین عسکری(علیهما السلام) وارد نبرد در سامراء شدند و نیروهای وابسته به گردانهای صلح از بغداد عازم سامراء شدند و مسئولیت حمایت از مرقد و اطراف آن را برعهده گرفتند.گردانهای صلح موفق شدند که منطقه البحیرات در جرف الصخر را آزاد کنند در حالی که این منطقه برای مدت زیادی تحت اشغال داعش بود.فرمانده نظامی گردانهای صلح کاظم العیساوی و فرمانده اصلی آن مقتدی صدر است.
*گروهای دیگر:
گروههای کوچک دیگری وجود دارند که تعداد آنها اندک است که سپاه الوعد الصادق، اسد الله غالب، انصار الحجه، تیپ القارعه، سرایا الزهراء، انصار العقیده، الغضب، جنبش الابدال، لواء المنتظر، گردانهای درع الشیعه، و حزب الله الثائرون از جمله آنها هستند.
جیش المختار(سپاه مختار): موسس واثق البطاط که در ژوئن سال 2010 شکل گرفت و تعداد رزمندگان آن 40 هزار نفر تخمین زده می شود.این واحد نظامی نیز از انواع سلاح ها و موشک انداز و خمپاره انداز برخوردار است.
تیپ ابوالفضل العباس(ع):
موسس قاسم الطائی و زمان شکل گیری آن در سال 2011 است.علاء الکعبی فرماندهی آن را برعهده دارد و از انواع سلاح و موشک انداز و خودروهای نظامی برخوردار است. معمولا وابسته به عصائب اهل الحق و جریان صدر و گردانهای حزب الله عراق هستند.تیپ ابوالفضل العباس در بحران سوریه در سال 2012 برای کمک به نیروهای سوری شکل گرفت.بیشتر رزمندگان این تیپ را عراقی های داخل و نیز عراقی هایی که پس از حوادث سال 2006 به سوریه گریخته بودند تشکیل می دهند.تیپ ابو الفضل العباس به عنوان مدافع حرم حضرت زینب(س) مشهور است
جمع بندی:
نیروهای مردمی از 42 گروه مسلح ثبت شده نزد مشاور امنیت ملی تشکیل شده است که قریب به 118 هزار رزمنده دارد و 60 هزار نفر از آنها در حال حاضر در جنگ با داعش به سر می برند.گروههای مسلح به دو بخش تقسیم می شوند: نخست گروههای مسلح معروف مانند سازمان بدر و گردان های حزب الله و عصائب اهل الحق و بخش دوم را گروههای کوچکی تشکیل می دهند که بخش اعظم آنها پس از فتوای آیت الله سیستانی به وجود آمده اند.
پس از سازمان بدر عصائب اهل الحق و گردان های حزب الله در رتبه های بعدی قرار دارند و هر یک از آنها نزدیک به 6 هزار رزمنده دارند و اولی را شیخ قیس الخزعلی که از جریان صدر جدا شده است و این درحالی بود که وی مرد شماره دوم جریان پس از مقتدا صدر بود.رهبری گردانهای حزب الله محرمانه است و از شورای مشورتی تشکیل شده است.
جنبش های شاخص در نیروهای مردمی را جنبش النجباء به فرماندهی شیخ اکرم الکعبی، گردان های سید الشهداء به فرماندهی ابوآلاء، گردان های جند الامام به فرماندهی ابوجعفر الاسدی، گردان های امام علی به رهبری الحاج شبل، جنبش طلائع الخراسانی به فرماندهی علی الیاسری ،گردان های عاشورا وابسته به مجلس اعلای اسلامی به فرماندهی عمار حکیم هستند.
همچنین نیروهای مردمی شامل گروه های کوچکتری مانند گردان های جهاد و البناء و تشکیل الحسین الثائر و نیروهای شهید صدر و گردان های التیار الرسالی و فرقه العباس و تیپ علی اکبر که وابسته به عتباب مقدس حضرت عباس و امام حسین(علیهما السلام) هستند
